Wiesz już jak zabezpieczyć wspólnika, ale co jeśli niespodziewanie zaskoczy Cię śmierć wspólnika?
Śmierć to temat, o którym nie zbyt chętnie chce się rozmawiać. Jednak tak w życiu prywatnym, tak i w zawodnym niesie ona ze sobą nie tylko czysto emocjonalne konsekwencje. Ma również swoje konsekwencje prawne, dlatego tak ważne jest zabezpieczenie wspólników i wiedza na temat tego, co dzieje się w przypadku śmierci wspólnika. Właśnie na ten temat piszę poniżej.
Śmierć wspólnika spółki cywilnej
Ze względu na niskie koszty założenia i prowadzenia, jednym z najpopularniejszych rodzajów spółek, jest spółka cywilna. Śmierć wspólnika to jednak rzecz, na którą mało kto jest przygotowany. Zarówno od strony prywatnej, jak i prawnej. Zgodnie z kodeksem cywilnym, śmierć wspólnika w spółce cywilnej dwuosobowej, oznacza jej rozwiązanie. Jednak możliwe jest wprowadzenie zapisu w umowie spółki, który mówi, że spadkobiercy wspólnika wchodzą do niej na miejsce zmarłego. W takiej sytuacji spadkobiercy muszą wyznaczyć jedną osobę, która będzie wykonywała jej prawa. W przypadku wejścia spadkobierców na miejsce zmarłego trzeba pamiętać tylko o uaktualnieniu danych dotyczących wspólników. Jest to na 7 dni od dnia powstania zmiany.
Kiedy nikt nie wstępuję na miejsce zmarłego wspólnika, następują wszelkie konsekwencje, jakie niesie za sobą rozwiązanie spółki. Należy między innymi sporządzić spis z natury dla celów podatku od towarów i usług (VAT). Obowiązek ten spoczywa na wspólnikach, którzy są podatnikami.
Śmierć wspólnika spółki jawnej
Podobnie jak w przypadku innych rodzajów działalności, śmierć wspólnika ma swoje konsekwencje dla tego, jak funkcjonuje spółka jawna. Śmierć wspólnika co do zasady powoduje rozwiązanie spółki, bez względu na to, ile osób w niej uczestniczyło. Jeśli chce się tego uniknąć, należy wprowadzić do umowy spółki odpowiedni zapis, mający na celu zabezpieczenie wspólników. W przypadku spółki dwuosobowej zapis musi mówić o wejściu spadkobierców zmarłego wspólnika na jego miejsce. Jeśli spadkobierców jest więcej niż jeden, muszą oni wyznaczyć jedną osobę, która będzie odpowiedzialna wykonywanie praw wspólnika.
Brak takiego zapisu nie musi jednak oznaczać rozwiązania w przypadku spółki wieloosobowej. Wspólnicy mogą wyrazić wolę kontynuowania działalności poprzez zawarcie odpowiedniego porozumienia na piśmie.
Śmierć wspólnik, spółki z o.o.
W przypadku śmierci wspólnika w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością udziały dziedziczą ustawowi spadkobiercy. Możliwość wykonywania swoich praw uzyskują jednak dopiero po przedłożeniu spółce aktu poświadczenia dziedziczenia sporządzanego przez notariusza lub postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku. Jeśli prawa do udziału zmarłego ma kilka osób, powinni wskazać jednego przedstawiciela, który będzie wykonywać ich prawa.
No dobrze, wiesz już co jest ważne, ale podsumujmy co najlepiej zrobić
Jak widać, konsekwencje śmierci wspólnika zależą od wielu czynników. Ma na to wpływ rodzaj spółki, liczba wspólników, zapisy w umowie. Mimo że nikt nie chce brać scenariusza zgonu jednego ze wspólników pod uwagę, warto być na to przygotowanym i poczynić odpowiednie zabezpieczenia oraz zapisy. Jednym z tego typu zabezpieczeń może być odpowiednie ubezpieczenie, które na wypadek śmierci wspólnika pozwoli pozostałym wykupić jego udziały, w przypadku spółki z o.o. Warto też wprowadzić odpowiednie zapisy do umowy spółki, gdyż konsekwencje przewidziane w kodeksie, nie zawsze są korzystne dla działalności spółki.